Eşi ölen kadın mirasın kaçta kaçını alır? Bu sorunun cevabı için ölen eşin çocuğu, anne babası veya kardeşi olup olmadığına göre değişebilecektir.
Eşi Ölen Kadın Miras Payı Miras Payı Ne Kadar?
Eşlerin miras payı, çocukların veya kardeşlerin olup olmamasına göre değişmektedir. Eğer ki mirasbırakanın çocukları veya torunları varsa eş mirasın dörtte birini almaktadır. Çocuklar veya torunlar mirasın dörtte üçünü alır.
Eğer ki mirasbırakanın çocuğu yoksa o zaman eş, mirasbırakanın anne ve babası veya onlar vefat etmişse kardeşleriyle birlikte mirasçı olacaktır. Bu durumda mirasın yarısı yarısı eşin, diğer yarısı ise anne babaya kalacaktır. Anne ve baba vefat etmişse kalan yarısı kardeşler arasında eşit olarak bölünecektir.
Mirasbırakanın anne babası vefat etmişse ve kardeşi de yoksa o halde eş, büyük anne ve baba veya onların çocukları ile birlikte mirasçı olacaktır. Bu durumda eşin miras payı, üç bölü dörttür. Mirasbırakanın eşten başka kanuni mirasçısı bulunmuyorsa bu durumda tüm miras eşine kalacaktır. Görüleceği üzere eşin miras payı mirasbırakanın aile yapısına göre değişiklik göstermektedir.
| Eşi Ölen Kadın Mirasın Kaçta Kaçını Alır Tablosu | Eşi Ölen Kadın Miras Payı | Eşi Ölen Kadın Saklı Payı | Diğer Mirasçıların Miras Payı | Diğer Mirasçıların Saklı Payı |
| Tek Mirasçı Eş | Mirasın Tamamı | 3/4 | – | – |
| Eş ve Çocuk Mirasçılığı | Eş: 1/4 | Eş: 1/4 | Çocuk: 3/4 | Çocuk: 3/8 |
| Eş ve Üst Soy – Anne Baba Mirasçılığı | Eş: 1/2 | Eş: 1/2 | Ana ve Baba: Her Biri 1/4 | Ana ve Baba: Her Biri 1/16 |
| Eş ve Ölenin Kardeşleri Mirasçılığı | Eş: 1/2 | Eş: 1/2 | Kardeşler: 1/2 | Kardeşlerin mirastan saklı payı yoktur. |
Eşin Saklı Payı
Eşin yasal miras payının yanında saklı payı da mevcuttur. Eşi ölen kadın, kocası mirasın tamamını vasiyetname veya miras sözleşmesi ile başka birine bıraktıysa tenkis davası açarak saklı payını da talep edebilecektir. Eşin saklı payı, kanuni miras payının yarısıdır. Çocuklar ve eş varsa saklı payı, bir bölü sekizdir.
Mirasbırakanın anne ve babasıyla veya kardeşleriyle birlikte mirasçıysa saklı payı bir bölü dörttür. Mirasbırakanın büyükanne büyük babası veya onların çocuklarıyla birlikte mirasçıysa saklı payı üç bölü sekizdir. Eşin başka mirasçısı yoksa mirasın bir bölü ikisi diğer eşin saklı payıdır.
Eşi Ölen Kadının Katılma Alacağı Hakkı
Türk Medeni Kanunumuzda 2002 yılından bu yana kanuni mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi kabul edilmektedir. Edinilmiş mallara katılma rejimi boşanma ile sona erdiği gibi ölüm ile de sona ermektedir. Bu sebeple eşi ölen kadın, boşanma davasında talep etme hakkı olan katılma alacağını, eşi öldüğünde de mirasçılardan talep edilebilecektir.
Eşi ölen kadının katılma alacağı hakkına sahip olabilmesi için öncelikle taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejimi olmalıdır. Mallar, edinilmiş mallar ve kişisel mallar olarak ikiye ayrılmaktadır. Edinilmiş mallar, eşlerin kendi emekleriyle evlilik süresince sahip oldukları mallardır.
Eşlerin evlilik sırasında kendi kazançlarıyla birlikte aldıkları ev, biriktirdikleri para, satın aldıkları araba edinilmiş mallardır. Kişisel mallar ise karşılıksız olarak sahip oldukları mallar ve miras kalan para ve mallardır. Miras kalan evlerin kiraları da edinilmiş mal sayılmaktadır.
Mirasbırakan öldükten sonra edinilmiş mallarda katılma alacağı olan eş, bu katılma alacağının kendisine ödenmesi için mirasçılara dava açabilecektir. Eş, aile mahkemesinde dava açarak mirasbırakan eşin terekesinden katılma alacağını alma hakkına sahiptir. Davanın geri kalan tüm mirasçılara karşı açılması gerekmektedir. Bu davada mahkeme tarafından edinilmiş malların tamamından eşin katılma alacağı hesaplanarak eşe verilmesine hükmedilmektedir.
Eşi Ölen Kadın Aile Konutu Üzerindeki Hakları
Eşi ölen kadın, eşiyle birlikte yaşadığı aile konutunun mülkiyet hakkını, konut üzerinde intifa veya oturma hakkı tesis edilmesini talep etme hakkına da sahiptir. Esi ölen kadının bu konuda iki seçeneği mevcuttur.
Katılma Alacağına Mahsuben Aile Konutu Üzerindeki Haklar
İlk olarak katılma alacağına mahsuben aile konutunda intifa hakkı tesis edilmesini, haklı sebepler mevcutsa evin mülkiyet hakkının kendisine verilmesini talep edebilecektir. Bu dava, vefat eden eşin en son yerleşim yerindeki aile mahkemesinde tüm mirasçılara karşı açılmaktadır. Aile konutunda intifa veya oturma hakkı tesis edilmesi için belirli şartlar mevcuttur.
Bu davanın açılması için ilk şart, intifa hakkı veya mülkiyeti istenen konutunun aile konutu olmasıdır. Aile konutu olduğu tanıklarla mahkemede ispatlanabilmektedir. Ayrıca konutta halihazırda aile konutu şerhi varsa ayrıca ispat edilmesine gerek kalmayacaktır.
İkinci şart, aile konutunun edinilmiş mal olmasıdır. Eşi ölen kadının aile konutunun edinilmiş mal olduğunu ispatlaması gerekecektir. Aile konutunda katılma alacağı olduğunu ispatlayamazsa dava reddedilecektir.
Üçüncü şart, eşi ölen kadının aile konutunu kendi kullanacağını ispatlamasıdır. Bu konutu kullanmaya ihtiyacı olması gerekmektedir.
Eşi ölen kadın, aile konutunun mülkiyetini de talep edebilecektir. Fakat bu durumda haklı sebeplerin varlığının da ispatlanması gerekmektedir. Kadının diğer mirasçılarla yakınlığı, yaşı, mülkiyet hakkının tanınması için yeterli parası olup olmadığı göz önüne alınacaktır.
Eşi ölen kadına aile konutu üzerinde intifa hakkı tesis edilirken ortalama yaşam süresi ve evin kirası göz önünde bulundurularak bir hesaplama yapılmaktadır. İntifa hakkı değeri, katılma alacağından düşülmekte, eğer ki katılma alacağı miktarı az kalırsa kadın tarafından tamamlanmaktadır. Mülkiyet hakkı tanınacaksa evin bedelinden katılma alacağı düşülmekte, yetmezse kadın tarafından kalan miktar mirasçılara ödenmektedir.
Miras Payına Mahsuben Aile Konutu Üzerindeki Haklar
Eşi ölen kadın, miras payına mahsuben aile konutun mülkiyetini veya haklı sebepler mevcutsa intifa veya oturma hakkı tesis edilmesini de talep edebilmektedir. Burada kalan miras payı üzerinden hesaplama yapılmaktadır. Ayrıca bu davada evin edinilmiş mal olmasına gerek yoktur.
Bu davada da ilk şart, konutun aile konutu olmasıdır. Taşınmazın tapusunda aile konutu şerhi yoksa önce aile mahkemesinden evin aile konutu olduğunun tespitinin yapılması gerekmektedir.
İkinci şart, eşi ölen kadının mirasçılık hakkının ve miras payının bulunmasıdır. Bu şartlar mevcutsa taşınmazın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesinde açılacaktır. Eşi ölen kadın davayı kazanırsa miras payı evin değerinden düşülecek, yetmezse kadın tarafından mirasçılara taşınmazın kalan değeri ödenecektir.
Eğer ki eşi ölen kadının aile konutunun değerini ödeyecek parası yoksa evde intifa hakkı veya oturma hakkı da talep edebilecektir. Bu durumda intifa hakkı değeri hesaplanacaktır. İntifa hakkı değeri, eşin miras hakkından düşülecektir. Eğer ki miras payı yetmezse eş tarafından kalan intifa hakkı bedeli mirasçılara ödenecektir.
Miras hukuku alanında detaylı bilgi edinmek için miras avukatlarımızdan bilgi edinin
BAL Hukuk Bürosu – Bakırköy İstanbul Avukat Bürosu
